Ruyi, een ceremoniële scepter, wordt door de Chinezen vereerd om zijn symbool van geluk en een lang leven. Maar wat veel mensen niet weten is dat ruyi oorspronkelijk was ontworpen als rugkrabber.

In het Chinees betekent ruyi "alles gaat goed" en de populariteit bereikte een hoogtepunt tijdens de Qing-dynastie (1644-1911).

De oorsprong van ruyi gaat terug tot de periode van de Warring States.

Vroeger werden stokken of bamboe van een meter lang gebruikt om plekken te ontlasten die met de eigen handen niet goed bereikbaar waren. Met een rugkrabber kun je plekken krabben waar je zelf niet bij kon. De naam ruyi, werd als zodanig afgeleid, want het impliceert "volgens iemands wensen".

Ruyi werd eerst gebruikt door het gewone volk, voordat de Chinese keizers en keizerlijke ambtenaren er een voorliefde voor kregen.

Om aan de keizerlijke smaak te voldoen, werd een voortreffelijke ruyi vervaardigd door de beste ambachtslieden van het land. Maar na verloop van tijd verloor de ruyi zijn praktische nut. Ruyi werd niet langer gebruikt als ruggenkrabber, maar kreeg een hogere status als keizerlijk geschenk.

Ruyi kan van verschillende materialen zijn gemaakt, zoals goud, zilver, jade, koper, smaragd, kristal, robijn of parel. Het varieert ook in het aantal versieringen.

De meeste ruyi zijn voorzien van een lang kwastje, dat aan de charme ervan bijdraagt. De kwastjes kunnen rood, groen, geel of blauw van kleur zijn. Het varieert ook in het type knoop dat wordt gebruikt.

De kop van de scepter is vaak gesneden in de vorm van een lingzhi zwam, zonnebloem, wolk of een lotus. De lingzhi zwam blijft de meest populaire vorm, omdat deze in de Chinese folklore symbool staat voor onsterfelijkheid.

In vroegere tijden geloofde men dat de lingzhi zwam een soort onsterfelijkheidspil was die over herrijzeniskrachten beschikte. Er wordt gezegd dat een onsterfelijke tot 700 jaar leefde dankzij zijn consequente inname van lingzhi zwammen.

De lingzhi zwam is ook een veelvoorkomend symbool in vele Chinese folklore verhalen. In "Legende van de Witte Slang" trotseert de slangengeest het gevaar en steelt een magisch kruid om haar geliefde te doen herleven. Het kruid was niemand minder dan lingzhi zwam.

Door deze folklore associeerden de mensen de schimmel met een lang leven. Onnodig te zeggen dat lingzhi ruyi aan populariteit won omdat het een lang leven voor de eigenaar betekent.

Andere veel voorkomende motieven voor het versieren van ruyi zijn de Drie Overvloed - perzik, Boeddha's hand en granaatappel. De vruchten symboliseren respectievelijk een lang leven, fortuin en een overvloed aan nakomelingen.

De Chinese taal kent veel homofonen of woorden die dezelfde uitspraak hebben. Dit schept ruimte voor symboliek, waarbij voorwerpen worden gebruikt om betekenis te geven wanneer ze dezelfde uitspraak hebben.

Dadelpruimen (shì) worden vaak op ruyi gekerfd, omdat het dezelfde klank heeft als ding (ook uitgesproken als shì) in het Chinees. Als een kaki op een ruyi wordt gekerfd, betekent dat dat alles goed gaat.

Zet een paar kwartels en graanaren bij elkaar en het impliceert de boodschap "Moge u jaar na jaar vrede hebben". Kwartel (ān chún) symboliseert vrede (spreek uit als píng ān), terwijl graanaren staan voor jaar (beide spreek je uit als suì).

Andere veel voorkomende motieven voor het versieren van ruyi zijn de Drie Overvloed - perzik, Boeddha's hand en granaatappel. De vruchten symboliseren respectievelijk een lang leven, fortuin en een overvloed aan nakomelingen.

De Chinese taal kent veel homofonen of woorden die dezelfde uitspraak hebben. Dit schept ruimte voor symboliek, waarbij voorwerpen worden gebruikt om betekenis te geven wanneer ze dezelfde uitspraak hebben.

Dadelpruimen (shì) worden vaak op ruyi gekerfd, omdat het dezelfde klank heeft als ding (ook uitgesproken als shì) in het Chinees. Als een kaki op een ruyi wordt gekerfd, betekent dat dat alles goed gaat.

Zet een paar kwartels en graanaren bij elkaar en het impliceert de boodschap "Moge u jaar na jaar vrede hebben". Kwartel (ān chún) symboliseert vrede (spreek uit als píng ān), terwijl graanaren staan voor jaar (beide spreek je uit als suì).

Als er vijf vleermuizen (fú) rond het teken voor lang leven staan, vertegenwoordigt dat vijf fortuinen (ook uitgesproken als fú) en een lang leven. De vijf zegeningen zijn gezondheid, rijkdom, lang leven, liefde voor de deugd en een vredige dood.

Ruyi was ook een gunstig geschenk tijdens de Qing-dynastie. Het keizerlijk hof gaf vaak ruyi bij gelegenheden als inhuldiging, kroning, verjaardagen en huwelijken.

Voor de 60e verjaardag van keizer Qianlong maakten zijn ministers 60 gouden ruyi - 43,5 kilogram goud werd gebruikt.

Om in de gunst te komen, schonk een keizerlijke ambtenaar zelfs 81 ruyi aan keizerin-weduwe Cixi voor haar 60ste verjaardag. Naar verluidt zou keizerin-weduwe Cixi voor die gelegenheid meer dan 1.000 ruyi hebben ontvangen.

Ruyi speelden ook een centrale rol bij koninklijke huwelijksceremonies. Voor keizer Guangxu koos keizerin-weduwe Cixi vijf kandidaten voor de keizerin. Volgens de traditie had de keizer één ruyi en twee geborduurde pursues. Hij zou de ruyi overhandigen aan wie hij als zijn keizerin wenste, terwijl de beurs zijn concubine voorstelde.

Een van de kandidaten was Cixi's geliefde nichtje, die uiteindelijk keizerin Longyu werd. Twee andere kandidaten waren de dochters van Jiangxi gouverneur Dexin. De laatste twee kandidaten waren de dochters van de vice-minister van het ministerie van Riten Changxu, die tot concubines Jin en Zhen werden benoemd.

Keizer Guangxu hield niet van Cixi's nichtje. Hij wilde de ruyi overdragen aan Dexin's dochter maar werd tegengehouden door Cixi. Bang om de keizerin-weduwe tegen te werken, koos Guangxu met tegenzin voor Longyu.

Cixi was nog steeds bang dat de keizer Longyu zou verwaarlozen als hij Dexin's dochter zou kiezen. Daarom gaf zij haar mannen de opdracht de geborduurde tas door te geven aan de dochters van Changxu.

Ondanks Cixi's invloed op het huwelijk van de keizer, werkte het averechts op haar. Zij stond erop concubine Zhen te kiezen, die voor Cixi alleen maar een doorn in het oog werd. Concubine Zhen steunde de hervormingspogingen van de keizer en dwarsboomde Cixi. Er werd gezegd dat Cixi de dood van gemalin Zhen beraamde. In 1900, toen de geallieerde troepen van de Acht Machten Beijing binnenvielen, gaf Cixi een eunuch de opdracht Consort Zhen te doden.

In het Paleismuseum van Beijing worden meer dan 3000 ruyi tentoongesteld. De meeste behoren tot de Qing Dynastie.

De groene jade scepter uit onze collectie kunt u hieronder zien.